आजच्या आधुनिक जगात बहुतेक लोक कोणत्यातरी प्रकारचं कर्ज घेतात – मग ते घर खरेदीसाठी असो, गाडी घेण्यासाठी, शिक्षणासाठी किंवा अगदी मोबाइलसारखी वस्तू खरेदी करण्यासाठी. कर्ज घेतल्यानंतर त्याची परतफेड करण्यासाठी जी रक्कम आपण प्रत्येक महिन्याला बँकेला देतो, त्याला EMI असे म्हणतात.

ही एक निश्चित रक्कम असते जी कर्ज घेतलेल्या व्यक्तीने ठराविक कालावधीपर्यंत दर महिन्याला भरावी लागते. या रकमेचा काही भाग मूळ कर्जावर जातो आणि उर्वरित भाग व्याजावर (Interest) खर्च होतो. 

EMI ही संकल्पना आर्थिक नियोजनाचा एक महत्त्वाचा भाग बनली आहे, कारण यामुळे मोठ्या रकमेची खरेदी करताना एकदम पैसे न देता ते हप्त्यांमध्ये परत करता येतात – ज्यामुळे आर्थिक ओझं कमी होतं.

नमस्कार मित्रानो आज आपण EMI Full Form in Marathi? EMI म्हणजे काय? EMI कशी काढतात? EMI चा इतिहास, हे सर्व आपण सविस्तर पाने बघणार आहोत, तरी तुमचे Pridemarathi परिवारामध्ये स्वागत आहे.

---

| EMI Long form in Marathi: EMI Full form in Marathi

EMI चे इंग्लिश फुल्ल फॉर्म हा  “Equated Monthly Installment” (इक्वेटेड मंथली इंस्टॉलमेंट) असा आहे.

 EMI full form in marathi हा “समान मासिक हप्ता” असा आहे.

---

EMI म्हणजे नेमकं काय?

EMI म्हणजे Equated Monthly Installment, ज्याचा मराठीत अर्थ होतो – समान मासिक हप्ता. जेव्हा आपण बँक किंवा वित्त संस्था कडून कोणतेही कर्ज घेतो (जसे की गृहकर्ज, वैयक्तिक कर्ज, वाहन कर्ज इ.), तेव्हा त्या कर्जाची परतफेड आपण एकदम न करता, काही महिन्यांच्या किंवा वर्षांच्या कालावधीत दर महिन्याला एक समान रक्कम भरून करतो. याच मासिक रकमेचा हप्ता म्हणजेच EMI.

या EMI मध्ये दोन भाग असतात –

1. Principal (मूळ रक्कमचा काही भाग)
   
2. Interest (कर्जावर लावलेले व्याज)
   

EMI ही रक्कम ठराविक कालावधीसाठी दर महिन्याला समानच राहते (जर ती Fixed EMI असेल). त्यामुळे आर्थिक नियोजन करता येते आणि मोठ्या खर्चांना सहज झेलता येते. EMI मुळे सामान्य व्यक्तीलाही मोठ्या वस्तू किंवा सेवा घेणं शक्य होतं, जसं की घर, गाडी, शिक्षण किंवा महागड्या इलेक्ट्रॉनिक वस्तू.

| EMI चा इतिहास:History of EMI

EMI (Equated Monthly Installment) ही संकल्पना प्रथम 1950–60 च्या दशकात पाश्चिमात्य देशांमध्ये उदयास आली, जेव्हा लोकांना मोठ्या रकमांचे कर्ज परतफेडीचे सोपे मार्ग आवश्यक होते. भारतात EMI ची सुरुवात 1970–80 च्या दशकात झाली आणि तेव्हा ती मुख्यतः गृहकर्ज व वाहन कर्जापुरती मर्यादित होती. 

1991 नंतरच्या आर्थिक उदारीकरणामुळे खाजगी बँका आणि NBFC कंपन्यांनी EMI प्रणालीला अधिक लोकसुलभ केलं. डिजिटल युगात EMI चे स्वरूप बदलून ते आता मोबाईल, लॅपटॉप, टीव्ही अशा दैनंदिन वस्तूंवरही लागू झाले आहे. आज 0% EMI योजनांमुळे व्याजाशिवायही वस्तू खरेदी करता येतात, ज्यामुळे EMI ही सामान्य ग्राहकांच्या जीवनाचा महत्त्वाचा भाग बनली आहे.

---

| EMI कशी काढतात? (EMI Calculation Formula)

EMI (Equated Monthly Installment) काढण्यासाठी एक ठराविक सूत्र (Formula) वापरले जाते. या सूत्राच्या मदतीने आपण कोणत्याही कर्जासाठी मासिक हप्ता किती लागेल याचा अंदाज लावू शकतो.

EMI सूत्र:

EMI=P×R×(1+R)N(1+R)N−1\text{EMI} = \frac{P \times R \times (1+R)^N}{(1+R)^N – 1}EMI=(1+R)N−1P×R×(1+R)N​

• P = कर्जाची रक्कम (Principal loan amount)
• R = मासिक व्याजदर (Annual interest rate ÷ 12 ÷ 100)
• N = एकूण मासिक हप्ते (Loan tenure in months)
  

उदाहरण:

मानूया तुम्ही ₹1,00,000 चे कर्ज 12 महिन्यांसाठी आणि 12% वार्षिक व्याजदराने घेतले आहे.

• P = ₹1,00,000
• वार्षिक व्याज = 12% → मासिक व्याज (R) = 12 / 12 / 100 = 0.01
• N = 12
  

सूत्रात टाकल्यास:

EMI=100000×0.01×(1+0.01)12(1+0.01)12−1≈₹8,885\text{EMI} = \frac{100000 \times 0.01 \times (1+0.01)^{12}}{(1+0.01)^{12} – 1} \approx ₹8,885EMI=(1+0.01)12−1100000×0.01×(1+0.01)12​≈₹8,885

म्हणजे दर महिन्याला ₹8,885 इतका EMI भरावा लागेल.

---

| EMI कॅल्क्युलेटर:

Calculate EMI

---

| EMI चे प्रकार : Types of EMI :

EMI चे प्रकार वेगवेगळ्या कर्ज प्रकारांनुसार आणि व्याजदरांच्या पद्धतीनुसार ठरतात. खाली EMI चे मुख्य प्रकार दिले आहेत:

1. स्थिर EMI (Fixed EMI):

या प्रकारात EMI ची रक्कम कर्ज कालावधीभर समान राहते. म्हणजेच सुरुवातीला जितका EMI ठरतो, तोच संपूर्ण कालावधीभर भरावा लागतो. हे प्रकार आर्थिक नियोजनासाठी अधिक सोपे असतात, कारण हप्ता दरमहा बदलत नाही.

उदाहरण: गृहकर्ज, वाहन कर्ज

फायदे:

• मासिक बजेट तयार करणे सोपे
• व्याजदर वाढला तरी EMI वाढत नाही

2. परिवर्तनीय EMI (Floating EMI):

या प्रकारात EMI दर महिन्याला बदलू शकतो, कारण याचा आधार फ्लोटिंग/बदलत्या व्याजदरावर असतो. जर व्याजदर वाढले तर EMI वाढतो आणि कमी झाल्यास EMI कमी होतो.

उदाहरण: काही गृहकर्ज योजना, व्यवसायिक कर्ज

फायदे:

• व्याजदर कमी झाल्यास EMI कमी होतो.
• दीर्घ कालावधीत बचत होऊ शकते.

3. हायब्रिड EMI (Hybrid EMI):

हायब्रिड EMI मध्ये सुरुवातीचे काही महिने स्थिर EMI असते आणि नंतर ते फ्लोटिंग EMI मध्ये रूपांतरित होते. ही योजना ज्या व्यक्तींना सुरुवातीला निश्चित EMI हवे असते आणि नंतर व्याजदरांनुसार फ्लेक्सिबिलिटी पाहिजे, त्यांच्यासाठी उपयुक्त आहे.

4. मोरॅटोरियम EMI (Moratorium EMI):

कोरोना काळात प्रसिद्ध झालेला प्रकार म्हणजे मोरॅटोरियम EMI. यामध्ये ठराविक कालावधीसाठी EMI भरण्याची सवलत दिली जाते. मात्र, यामुळे पुढे जाऊन व्याज वाढते आणि एकूण परतफेड जास्त होते.

5. No Cost EMI (0% EMI):

या प्रकारात ग्राहकाला कोणतेही अतिरिक्त व्याज भरावे लागत नाही, त्यामुळे EMI फक्त वस्तूच्या मूळ किंमतीच्या हप्त्यांमध्ये विभागला जातो. काही वेळा कंपन्या व्याज विक्रेत्यांकडून भरतात किंवा त्यातच लपवलेले असते, म्हणून अटी काळजीपूर्वक वाचाव्यात.

| EMI वर परिणाम करणारे घटक (Factors Affecting EMI):

EMI ची रक्कम ठरवताना काही महत्त्वाचे घटक प्रभाव टाकतात:

1. कर्जाची रक्कम (Loan Amount) – जास्त कर्ज घेतल्यास EMI जास्त असतो.
   
2. व्याजदर (Interest Rate) – उच्च व्याजदरामुळे EMI वाढतो.
   
3. कालावधी (Tenure) – जास्त कालावधी घेतल्यास EMI कमी होतो, पण एकूण व्याज अधिक भरावे लागते.
   
4. कर्जाचा प्रकार – होम लोन, पर्सनल लोन, एज्युकेशन लोन यांचे व्याजदर वेगळे असतात.
   
5. बँक किंवा NBFC चे धोरण – प्रत्येक वित्त संस्थेचे EMI गणनेचे निकष थोडेफार वेगळे असतात.

---

| EMI कसे कमी करता येईल? (How to Reduce EMI)

EMI म्हणजे आठवडा — जो कर्ज परतफेडीचा एक नियोजित मार्ग आहे. पण कधी कधी EMI आपल्यावर आर्थिक ताण आणू शकते. अशा प्रकारे योग्य आणि उपायांद्वारे EMI कमी करणे शक्य आहे. खाली EMI कमी प्रभावी उपाय दिले आहेत:

कर्जाचा आर्थिक विकास (कर्जाचा कालावधी वाढवा):

ईएमआय कमी करणे मार्केटत सोपा मार्ग म्हणजे कर्जाची कर्जाची वाढवणे. अधिक मार्गात हप्ते विभागले जात असताना दराचा ईएमआय कमी होतो. मात्र, लक्षात ठेवा – असे ठेवावी एकूण व्याज जास्त भरला.

भाग पेमेंट किंवा प्रीपेमेंट करा:

अधिक लाभार्थी उत्पन्नाचा बोनस किंवा कर्जावर कर्ज काही भाग भरणे, अंशतः कमी (EMI) होते. अनेक बँका ही सुविधा, पण काही जोडणी प्रीपेमेंट असते, म्हणून अटी सुविधा असते.

कर्ज शिल्लक हस्तांतरण करा:

जर इतर बँक किंवा NBFC कमी व्याजदर कर्ज देत असेल, तर आपण आपले कर्ज त्याकडे शिल्लक हस्तांतरण EMI करून करू शकता. मात्र, ट्रान्सफर करताना प्रोसेसिंग फी, कागदपत्रे आणि नवीन अटी नमूद करणे.

बँकावर ईएमआय भरणे

नियमित व बाजारावर ईएमआय भरताना तुमचा क्रेडिटस्कोअर सुधारतो, भाग्यदर कमी व्याजाने कर्ज मिळवू शकते. कमी व्याजदर = कमी EMI.

वाटाघाटी (पुन्हा वाटाघाट):

जर तुमचा चांगला क्रेडिट स्कोअर असेल, तर तुम्ही पुन्हा व्याजदर वाटाघाट करू शकता. काही बँका ग्राहकांसाठी व्याजदरात सवलत गाडी.

डाउन पेमेंट वाढवा:

जर कर्ज खूप जास्त डाऊन दिले, तर कर्जाची रक्कम कमी राहते आणि EMI देखील कमी होते.

---

| EMI च्या बाबतीत खबरदारी (Precautions while Dealing with EMI)

EMI म्हणजे योग्य आर्थिक शिस्तू आर्थिक कारण ठरू शकते. काही महत्त्वाच्या गोष्टी लक्षात घेणे अत्यावश्यक आहे. खाली ईएमआय संदर्भातील आवश्यक खबरा घेतल्या आहेत:

उत्पन्नाचे हक्क करा: EMI 30% तुमच्या उत्पन्नाचा अधिक भाग EMI मध्ये नाही याची खात्री करा. अन्यथा तुम्हाला इतर भागवताना अडचण येऊ शकते.

एकाधिक EMI करणे: पैसे कर्जासाठी अनेक ईएमआय प्रायस खर्चाचा खर्च वाढवतो. एकाच वेळी एक किंवा ईएमआय असेल, असे दोन व्यवहार करा.

फसव्या ‘०% ईएमआय’ योजना: 0% EMI खूप अ व शर्ती नीट वाचणे आणि शेवटी किती अधिक खात्री भरावीत हे असावे.

कर्जाची कागदपत्रे नीट तपासा: ईएमआय प्लॅन्स व्याजदर, प्रीपेमेंट, दंड शुल्क (उशीरा फी), आणि इतर अटी वाचाव्यात. कोणतीही गोष्ट न समजणे बँक किंवा फायनान्स एजंटकडे स्पष्ट माहिती मागावी.

क्रेडिट कार्ड ईएमआय कंपनी वापरा: क्रेडिट कार्डवर घेतलेली EMI सोपी वाटते, पण ती जास्त व्याजदराने असते. कमाल एकूण जास्त भरावी. अत्यावश्यक खरेदीसाठी क्रेडिट ईएमआय वापरावे.

EMI वापरु नका: EMI बँकवर न भरल्यास दंड (दंड), व्याज वाढ, आणि क्रेडिट स्कोअरवर नकारात्मक परिणाम होतो. उच्च भविष्यात कर्जे घेणे होते. शक्य असल्यास ऑटो-सुविधा वापरा, उदाहरणे विडेबिटवर वजा होईल.

अपत्कालीन फंड ठेवा: EMI चालू असताना उत्पन्न कमी होणे किंवा गेल्यास EMI भरून येऊ शकत नाही.त्यासाठी अपत्कालीन फंड ठेवा.

---

हे पण बघा :

Cibil Score Long Form in Marathi || Cibil Score म्हणजे काय?

SIP Full Form In Marathi || SIP म्हणजे काय?

---

| EMI आणि क्रेडिट स्कोअर (EMI आणि क्रेडिट स्कोअर)

EMI आणि क्रेडिट स्कोअर हे परस्परशी निगडित असलेले दोन आर्थिक घटक आहेत. ईएमआय बँकेवर भरल्यावर तुमचा क्रेडिट सुधारतो, तर ईएमआय चुकल्यास तो कमी होतो. खाली ईएमआय आणि क्रेडिट स्कोअर यांच्याशी संबंध समजावून सांगितला आहे:

क्रेडिट स्कोअर म्हणजे काय?
क्रेडिट स्कोअर हा तुमचा आर्थिक वर्तनाचा एक ३-आकडी संख्यात्मक मापदंड आहे (उदा. 300 ते 900 पर्यंत). तो बँका आणि वित्तीय संस्था वापरून तुम्ही भविष्यात कर्ज फेडू नका. 750 जास्त स्कोअर चांगला मानला.

EMI चा क्रेडिट स्कोअरवर काय परिणाम होतो?

बँकेवर EMI भरणे:

• तुमचा स्कोअर रेकॉर्ड वाढतो
• भविष्यात कमी कर्जाने कर्जफेडीची
• विश्वास कर्जदार म्हणून मानांकन प्राप्त

EMI कमी घेणे किंवा उशिरा भरणे:

• स्कोअर घसरतो
• अतिरिक्त कर्जासाठी नकारार्थू शकतो
• क्रेडिट कार्ड लिमिटवण्यास अडचण वी
• कर्ज सेटलमेंट किंवा डीफॉल्ट:
• मोठा नकारात्मक परिणाम
• ७ वर्षे हळुवार कर्ज घेणे

---

| EMI कर्जावर भरण्याचे फायदे:

• चांगला क्रेडिट स्कोअर तयार होतो
• हायर अमाउंट कर्ज कर्जाऊ कारकीर्द
• गृहकर्ज, वाहन कर्ज, पर्सनल लोन कमी व्याजदर

क्रेडिट कार्डचे फायदे वाढतात

EMI आणि क्रेडिट स्कोअर सुधारण्यासाठी टिप्स:

• ऑटो डेट सेट करा, उदाहरण ईएमआय बोर्डवर कट होईल.
• कर्ज खाते नियमितपणे तपासा.
• जर ईएमआय भरला असेल, तर जागतिक पुनर्रचना (पुनर्रचना) याबद्दल चर्चा करा.
• नवीन कर्ज पूर्वी जुने पूर्ण करा.

---

| निष्कर्ष :

EMI ही आधुनिक काळातील आर्थिक व्यवहारांची एक महत्त्वाची सुविधा आहे, जी आपल्याला मोठ्या खर्चाची विभाग हप्त्यांमध्ये पूर्ण देते. मात्र, ईएमआय, आर्थिक शिस्त माहिती पूर्ण निर्णय, आणि दीर्घकालीन विचारसरणी आवश्यक असते. योग्य निवडणे, क्षमता, हप्ते भरणे आणि क्रेडिट स्कोअरचे प्रकार ओळखणे — हे घटक तुमच्या आर्थिक आरोग्य पाया बनवतात.
जर तुम्ही तुम्हीच ईएमआयचा विचार कराल, तर याब्लॉगमध्ये सर्व चौकस लक्षात सामंजस्यपूर्ण आणि निवडक निर्णय घ्या. कारण एक चूक EMI भविष्यात मोठी आर्थिक घडवू शकते, तर एक EMI योजना तुमच्या स्वप्नांना शक्ती देऊ शकते.

धन्यवाद !

---

| FAQ: